Aπό τι μπορεί να προκληθεί έκρηξη της λάμπας και πώς να την αποφύγουμε;

Στους περισσότερους προβολείς χρησιμοποιούνται οι λεγόμενοι υδραργυρικοί λαμπτήρες κενού υψηλής πίεσης. Αυτοί οι λαμπτήρες κενού παράγουν φως που δημιουργείται από ένα ηλεκτρικό τόξο μεταξύ των δύο ηλεκτροδίων βολφραμίου που βρίσκονται στον καυστήρα του λαμπτήρα κενού. Ο καυστήρας είναι κατασκευασμένος από γυαλί χαλαζία και περιέχει ένα αέριο μίγμα, το οποίο έχει εσωτερική πίεση λειτουργίας έως 250 ατμόσφαιρες σε θερμοκρασία μέχρι 1300 βαθμούς Κελσίου. Υπό ορισμένες συνθήκες, ο καυστήρας του λαμπτήρα κενού μπορεί να εκραγεί. Ευτυχώς οι προβολείς είναι κατασκευαστικά προετοιμασμένοι για αυτό το ενδεχόμενο, έτσι ώστε η έκρηξη του λαμπτήρα κενού να μην προκαλέσει βλάβη στον προβολέα. Παρ 'όλα αυτά, είναι βεβαίως επιθυμητό να αποφευχθεί μια έκρηξη του λαμπτήρα κενού.

Τι μπορεί να προκαλέσει μια έκρηξη;

Η έκρηξη συμβαίνει κυρίως για τους εξής λόγους:

Κατασκευαστικό ελάττωμα του λαμπτήρα κενού

Το γυαλί του καυστήρα μπορεί, λόγω κατασκευαστικού ελαττώματος, να είναι σε κάποιο σημείο λεπτό, ή μπορεί να περιέχει μικρορογμές. Μετά τη θέση του λαμπτήρα κενού σε λειτουργία αυξάνεται η εσωτερική του πίεση, την οποία δεν μπορεί να συγκρατήσει το αδύναμο σημείο κι έτσι ο καυστήρας εκρήγνυται. Η έκρηξη λόγω κατασκευαστικού ελαττώματος συνήθως συμβαίνει μέσα στα πρώτα λεπτά έως και τις πρώτες ώρες λειτουργίας της καινούργιας λάμπας. Το συμβάν καλύπτεται χωρίς πρόβλημα από την εγγύηση της λάμπας. Επιπλέον, αυτό δεν θα πρέπει να συμβαίνει πάρα πολύ συχνά, επειδή οι περισσότεροι κατασκευαστές αφήνουν τις λάμπες τους να „κάψουν“ για κάποιο χρονικό διάστημα.

Σφάλμα κατά την εγκατάσταση – άγγιγμα του λαμπτήρα κενού με γυμνά χέρια

Μην αγγίζετε ποτέ τους λαμπτήρες κενού με γυμνά χέρια, ειδικά όχι από την εσωτερική πλευρά – κατ' ευθείαν τον καυστήρα της λάμπας ή τη γύρω περιοχή του. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούνται πάνω στον λαμπτήρα κενού σημεία με λίπος, τα οποία θερμαίνονται περισσότερο από τα υπόλοιπα σημέια της λάμπας. Ως αποτέλεσμα της θερμικής διαστολής προκαλείται εσωτερική τάση μεταξύ των σημείων με διαφορετικές θερμοκρασίες, η οποία μπορεί να είναι τόσο ισχυρή που το γυαλί θα σπάσει. Αυτό το πρόβλημα εμφανίζεται πιο συχνά κατά την αντικατάσταση γυμνού λαμπτήρα κενού, παρά στην περίπτωση της αντικατάστασης λάμπας με μονάδα. Για αυτό συνιστούμε η αντικατάσταση της γυμνής λάμπας να γίνεται φορώντας γάντια.

Οι βέλτιστες συνθήκες λειτουργίας

Ακόμη και αν η λάμπα δεν έχει κανένα κατασκευαστικό ελάττωμα, κατά τη διάρκεια της κανονικής λειτουργίας της μπορούν να δημιουργηθούν στο γυαλί του καυστήρα της λάμπας κενού αδύνατα σημεία, που οφείλονται στη λειτουργία της λάμπας σε μη βέλτιστες συνθήκες. Η αιτία τους μπορεί να είναι μία από τις παρακάτω καταστάσεις:

• συνεχής ή πολύ συχνή χρήση λάμπας,
• μηχανικές δονήσεις που επηρεάζουν την λάμπα όταν βρίσκεται σε λειτουργία ή σε θερμή κατάσταση,
• χαμηλή θερμοκρασία κατά την ενεργοποίηση του προβολέα,
• συχνή απενεργοποίηση και ενεργοποίηση του προβολέα,
• μη παρέλευση αρκετού χρόνου για να ψυχθεί η λάμπα μετά την απενεργοποίηση του προβολέα.

Ανεπαρκής ψύξη της λάμπας

Ειδικά κατά τη λειτουργία του προβολέα σε περιβάλλον με σκόνη ή καπνό, συμβαίνει απόφραξη των φίλτρων σκόνης του προβολέα και κατά συνέπεια η ψύξη της λάμπας είναι ατελής. Θα πρέπει να γίνει έγκαιρη ανίχνευση της υπερθέρμανσης της λάμπας του προβολέα, να σβηστεί και να ψυχθεί. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει πάντα και η υπέρθερμη λάμπα σπάει.

Τέλος της διάρκειας ζωής της λάμπας

Μόλις ο προβολέας αρχίσει να ανακοινώνει την επικείμενη λήξη της διάρκειας ζωής της λάμπας, η λάμπα του προβολέα δεν θα πρέπει ποτέ να χρησιμοποιείται όσο το δυνατόν ακόμα περισσότερο, αλλά θα πρέπει να την αντικαταστήσετε. Σας τονίζουμε να μη μηδενίζετε τον μετρητή της διάρκειας ζωής της λάμπας και να μη συνεχίζετε να χρησιμοποιείτε την παλιά καταπονημένη λάμπα, διότι αυτό αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο έκρηξης της λάμπας. Η λειτουργίας της λάμπας οδηγεί σε απώλεια του υλικού στα κύρια ηλεκτρόδια του καυστήρα της λάμπας, αυξάνοντας έτσι την απόσταση ανάμεσά τους. Όσο μεγαλύτερη είναι η απόσταση μεταξύ των ηλεκτροδίων, τόσο υψηλότερη είναι η τάση που απαιτείται για τη δημιουργία και τη διατήρηση του ηλεκτρικού τόξου. Στο τέλος της διάρκειας ζωής της λάμπας η τάση που απαιτείται για να σχηματιστεί το τόξο μεταξύ των κύριων ηλεκτροδίων μπορεί να είναι τόσο υψηλή, που το μπάλαστ της λάμπας (η συσκευή που ρυθμίζει την ισχύ της λάμπας) δεν θα είναι σε θέση να τη μεταφέρει. Ωστόσο, το ηλεκτρόδιο εκκίνησης θα αναφλέγει το αέριο μίγμα, που περιέχεται στον καυστήρα της λάμπας, μέχρι τη στιγμή που ο καυστήρας μπορεί να εκραγεί.

Σφάλμα του προβολέα

Έκρηξη του λαμπτήρα κενού μπορεί να προκαλέσει και ένα ελάττωμα του προβολέα, ειδικότερα μια δυσλειτουργία του μπάλαστ της λάμπας. Ως αποτέλεσμα του ελαττώματος, μπορεί η ισχύς κάποιων εξαρτημάτων να τροφοδοτήσει την λάμπα σε δεδομένη στιγμή με ακατάλληλη τάση, ή μπορεί να μη διακόψει έγκαιρα την παροχή ισχύος ή να μην περιορίσει την υπερθέρμανση του λαμπτήρα κενού. Εάν στον προβολέα σας εκραγεί και δεύτερος καινούργιος λαμπτήρας κενού, δώστε οπωσδήποτε τη συσκευή για διαγνωστικό σέρβις. Συχνά η έκρηξης της λάμπας οφείλεται σε συνδυασμός διαφόρων παραγόντων. Ένα παράδειγμα θα μπορούσε να είναι ο συνδυασμός της χρήσης λάμπας προβολής, η οποία έχει ήδη αρκετά λειτουργήσει και που είναι εγκατεστημένη σε συχνά χρησιμοποιούμενο προβολέα, με τη σκόνη ή το λίπος του φραγμένου φίλτρου.

Πώς να αποφευχθεί η έκρηξη του λαμπτήρα κενού;

Προσπαθήστε να χρησιμοποιείτε τον προβολέα όσο το δυνατόν γίνεται σε συμφωνία με τα προηγούμενα σημεία. Έχουμε γραφικά ανακεφαλαιώσει για εσάς στο συνοπτικό σχεδιάγραμμα 10 συμβουλές για την επίτευξη μεγαλύτερης διάρκειας ζωής της λάμπας.

Τι να κάνω αν μου σπάσει η λάμπα;

• Ο καυστήρας του λαμπτήρα κενού περιέχει μικρή ποσότητα υδραργύρου. Ως εκ τούτου, αν σπάσει η λάμπα μεταφέρετε τον προβολέα σε καλά αεριζόμενο χώρο και αερίστε διεξοδικά το μέρος όπου έσπασε ο λαμπτήρας κενού.
• Αφήστε τον προβολέα να κρυώσει για επαρκώς μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Αφαιρέστε το κάλυμμα του διαμερίσματος της λάμπας, βγάλτε τη μονάδα της λάμπας, τοποθετείστε την σε κουτί ή σκληρή τσάντα, που δεν θα κόβονται από θραύσματα. Προσπαθήστε να απομακρύνετε τη μέγιστη ποσότητα θραυσμάτων από το διαμέρισμα της λάμπας.

Εάν τα θραύσματα βρίσκονται και σε μέρη του προβολέα που είναι δύσκολη η προσέγγισή τους, σας συνιστούμε να δώσετε τη συσκευή προς καθαρισμό σε σέρβις, που ειδικεύεται σε προβολείς.